📌อะไรเอ่ย เจอกันทีไร ก็จะกลับไปที่จุดเดิม ตอบ: FIXED DRUG ERUPTION

[สำหรับบุคลากรทางการแพทย์ และบุคคลที่สนใจ]​

....................................................

😭

ฮาวทูทิ้ง...ทำไมยังกลับมาที่เก่า
ช่วงนี้มีหนังรักส่งท้ายปี เรื่องฮาวทูทิ้ง ภาพยนตร์สำหรับคนอยากตัดใจ แต่สุดท้ายก็กลับไปที่เก่า​

😇วันนี้เพจของเราจึงขออินเทรนหน่อย จะขอพูดถึงผื่นแพ้ยาที่น่าสนใจชนิดหนึ่ง เพราะว่าเกิดขึ้นทีไร ก็จะขึ้นที่ผิวหนังบริเวณเดิมๆ

....................................................

📚การแพ้ยาแบบ ‘Fixed drug eruption’

มีลักษณะพิเศษคือ ผื่นจะขึ้นที่เดิมทุกครั้งที่ได้รับยานั้น ​

ผื่นมักมีรูปร่างกลม รี ขอบชัดเจน อาจขึ้นเป็นวงแดง target 🧿 หรือพุพองเป็นถุงน้ำตรงกลาง (blister)​

มักชอบขึ้นบริเวณปาก อวัยวะเพศ ปลายมือปลายเท้า​

เวลาหายจะทิ้งรอยดำกลายเป็นสีน้ำตาล เทา หรือม่วง หรือที่คนชอบพูดกันว่า กินยาแล้วปากไหม้🔥​

💊ยาที่มักเป็นสาเหตุ คือ ยาแก้ปวดที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs), paracetamol, sulfonamides, tetracyclin​e

หากกินยาครั้งแรก ผื่นจะเกิดหลังได้ยา 1-2สัปดาห์ และจะเกิดเร็วขึ้นหลังจากได้ยาครั้งหลังๆ (ภายใน 24-48 ชม.)​

บางคนไม่รู้ว่าเกิดจากยา พอกินยาเดิมอีก ผื่นก็ขึ้นที่เดิม คราวนี้ถึงได้รู้สาเหตุว่า เป็นจากการแพ้ยา​

🧪ส่วนกลไกการเกิดโรคนั้น เข้าใจได้ไม่ยาก ​

คำพูดที่ว่า "You can throw anything away, but memory." ใช้ได้กับโรคนี้​

ถึงแม้ผื่นจะหายไปแล้ว ดูเป็นปกติทุกอย่าง แต่ผิวหนังตรงนั้น ยังมีความทรงจำหลงเหลืออยู่ (ดราม่ามากๆ TT)​

🖼ความทรงจำนั้นคือ Skin tissue-resident memory T cells (TRM cells) ​ที่ยังหลงเหลืออยู่บริเวณนั้น เมื่อเจอกับยาตัวเดิม ก็จะกระตุ้นให้ผิวหนังบริเวณนั้นเกิดการอักเสบขึ้นมาได้​

🔬การวินิจฉัยนอกจากซักประวัติ ดูลักษณะผื่นแล้วยังสามารถทำ patch test ต่อยาที่สงสัย ​ในตำแหน่งที่เคยเกิดผื่น เพื่อให้ยาลงไปกระตุ้น TRM cells ที่อยู่บริเวณนั้นนั่นเอง​

📜ดังนั้นต่อไปหากมีผู้ป่วยที่มีผื่นลักษณะนี้ อย่าลืมซักประวัติยาที่กินก่อนมีอาการ โดยเฉพาะยาแก้ปวด (NSAIDs)ซึ่งเป็นยาที่หาซื้อได้เองทั่วไปด้วยนะคะ​

​

สุดท้ายนี้ จะปีใหม่แล้ว ไม่ว่าจะอยากทิ้งหรือเก็บอะไร ก็ขอให้ขอบคุณทุกอย่างที่ผ่านเข้ามา เพราะมันคือโชคชะตา ความทรงจำ และการเรียนรู้^^ ​☘️

แล้วพบกับสาระความรู้เรื่องภูมิแพ้ได้ใหม่ในปีหน้านะคะ

​

#ฮาวทูทิ้ง #ฮาวทูลืมเทอ #ซันนี่หล่อบอกต่อ #AllergyChula #รู้ไว้ไม่แพ้​

​

Reference: Bolognia JL, Schaffer JV, Cerroni L. Dermatology. 4th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders; 2018.

ขอบคุณผู้ป่วยที่อนุญาตให้เผยแพร่ค่ะ